Refleks słońca

Refleks słońca (droga dla pieszych słońca) na wodzie jest zjawiskiem odbicia słońca od chwili powierzchni wody, w szczególności od chwili powierzchni morza czy oceanu, obserwowanym spośród dużej wysokości ponad oceanem. Fasadowość obszarami refleksu gadka szmatka jest widziana na zdjęciach jak głęboki powierzchnia.

Fizyka zjawiska i zastosowania

W przypadku płaskiej powierzchni odblask byłoby lustrzane, na oceanie byłoby bodaj dzieło malarskie Słońca. Przeciwnie zaś w przypadku pomarszczonej powierzchni wody, takim jaka jest obszar oceanu abolicja satelitarne pokazuje rozmyte kopia podyktowane falami na wodzie. Rozmycie obszaru refleksu słońca jest powodowane przeważnie dzięki fale kapilarne na powierzchni wody, które pod swej niewielkiej długości (ok 1cm) mają duże nachylenia powierzchni, i których system nie jest widoczna spośród kosmosu.

Problemy

Duch refleksu słońca sprawia fatyga w interpretacji zdjęć satelitarnych przede wszystkim w świetle widzialnym, np. utrudnia ocenę koloru oceanu, i oprzyrządowanie musi egzystować naturalnie skierowywana, aby ustrzec się bezpośredniego wpływu refleksu słońca.

Zastosowania

Refleksy słońca mogą obnażać podobnie pewne zjawiska zachodzące w atmosferze. Na przykład na zdjęciu zamieszczonym przy, refleksem Słońca jest jaśniejszy rozciągłość wody, spośród wyjątkiem białych obszarów, które są odbiciami od chwili chmur, w szczególności oglądanym w powiększeniu, w dolnej części na kodeks od chwili jasnej linii bodaj pionowe jaśniejsze a ciemniejsze pasy obrazujące fluktuacja powierzchni wody. Nie są owo zwykłe fale na wodzie, ale deformacja powierzchni wody wywołane falami atmosferycznymi.

Maria Pańczyk-Pozdziej

Biografia

W 1968 ukończyła szkoła główna spośród zakresu filologii polskiej na Wydziale Filologiczno-Historycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. W latach 60. pracowała jako nauczycielka w powiecie tarnogórskim. Od 1971 jest dziennikarzem Radia Katowice. Jest inicjatorką konkursu „Po naszymu, czyli po śląsku” oraz autorką cyklu Sobota w Bytkowie. W 2010 została nagrodzona przez zarząd Polskiego Radia Złotym Mikrofonem „za ukochanie ziemi śląskiej oraz upór w propagowaniu gwary i obyczaju tego regionu”.

W latach 2002–2005 była radną sejmiku śląskiego z ramienia lokalnego komitetu.

Z ramienia Platformy Obywatelskiej w wyborach uzupełniających do Senatu w 2004 w okręgu rybnickim przegrała z Klemensem Ścierskim (pokonała 7 pozostałych kandydatów), a w wyborach parlamentarnych w 2005 została wybrana na senatora VI kadencji w okręgu gliwickim. W wyborach w 2007 po raz drugi uzyskała mandat senatorski, otrzymując 147 115 głosów. W 2011 z powodzeniem ubiegała się o reelekcję, w nowym okręgu jednomandatowym dostała 81 206 głosów. 9 listopada 2011 została wicemarszałkiem Senatu VIII kadencji.

STS-2

STS-2 (ang. Space Transportation Struktura) – dalszy (spośród czterech) doświadczalnych lotów wahadłowca.

Załoga

1. Joe H. Engle (1) – dowódca (CDR)
2. Richard H. Truly (1) – pilot (PLT)

(liczba w nawiasie oznacza liczbę lotów odbytych przez każdego z astronautów)

Członkowie załogi misji (STS-4) byli załogą zapasową

1. Thomas K. Mattingly (1) – dowódca
2. Henry W. Hartsfield (0) – pilot

Przygotowania

1. OPF – 29 kwietnia 1981
2. VAB – 10 sierpnia 1981
3. Platforma startowa 39A – 31 sierpnia 1981

Opis misji

Columbia wystartowała 12 listopada 1981 roku ze stanowiska 39-A na przylądku Canaveral. Celem misji było sprawdzenie zachowania systemów wahadłowca podczas wprowadzenia na orbitę, lotu oraz lądowania. Planowana pięciodniowa misja została skrócona do dwóch po awarii ogniwa paliwowego. W kilka minut po starcie pojawiły się odchylenia od normy w pracy ogniwa paliwowego dostarczającego promowi energii, a załodze wody pitnej i użytkowej. Na szczęście pozostałe dwa działały prawidłowo. Z uwagi na rygorystyczne przepisy dotyczące bezpieczeństwa misję skrócono. Wahadłowiec powrócił do bazy przy pierwszej nadarzającej się okazji i wylądował w Bazie Edwards 14 listopada, po 2 dniach 6 godzinach i 13 minutach lotu okrążywszy 37 razy Ziemię.

Dwa razy przekładano termin startu. Za pierwszym razem 9 października gdy wylało się paliwo nalewane do zbiorników RCS. Zaś 4 listopada odkryto zwiększone ciśnienie oleju? (chyba tlenu) w dwóch z trzech ogniw paliwowych. Na koniec, w samym dniu startu wymieniono źle działającą jednostkę przekazywania danych.

Mimo problemów 90% zadań misji zostało zrealizowanych – m.in. po raz pierwszy przetestowano zbudowane przez Kanadę ramię wahadłowca RMS. W skład ładunku wszedł zamontowany na platformie pochodzącej ze Spacelaba zestaw urządzeń obserwacyjnych OSTA-1 (waga 2447 kg) do badania z orbity bogactw mineralnych, pogody, oceanu oraz środowiska. Drugim ładunkiem był użyty też w STS-1 zestaw czujników DFI – Development Flight Instrumentation, które na bieżąco rejestrowały naprężenia podczas wszystkich faz lotu.

Tylko w misjach STS-1 i STS-2 używano pokrytego ochronną powłoką FRL zbiornika zewnętrznego. Ze względu na koszty (waga FRL), w późniejszych lotach zrezygnowano z tej powłoki.

Plus Minus

Plus Minus – pakamera gospodarczy, nadawany na antenie TVP Info, w czwartek, o 21:15.

Atut Negatyw nadawany był na energicznie od chwili 2001 r. aż do września 2006 r. na antenie TVP 1. Jesienią 2006 r. autora i głównego prowadzącego program – Tadeusza Mosza, zastąpił Dariusz Łukawski, a magazyn przeniesiono do TVP3 (od października 2007 r. przekształconego w TVP Info). Od jesieni 2007 r. do jesieni 2008 r. TVP Info emitowało tylko „Plus Minus notowania” o godz. 17.15. Program prowadzili również Agata Konarska i Agnieszka Witkowicz. Od marca 2009 prowadzącym ponownie został Tadeusz Mosz obok Dariusza Łukawskiego. Program był nadawany od poniedziałku do piątku o godz. 19.35 na antenie TVP Info, do końca 2010 nadawany był od wtorku do piątku o 23:15. Program ten trwa w przybliżeniu 15 minut. Ponadto w niedziele o godz. 15.00 emitowany był program "Plus Minus – To mnie dziwi" komentujący absurdalne sytuacje z kraju i ze świata. Od 30 grudnia 2010 roku do 4 września 2013 roku program nie był emitowany, choć miał powrócić na antenę od 28 lutego 2011 roku o godz. 20.00. Plus Minus powrócił na antenę TVP Info we wrześniu 2013.

Treść programu

• Najnowsze wydarzenia gospodarcze z kraju i zagranicy.
• Sytuacja na giełdach, w bankach, funduszach inwestycyjnych i emerytalnych.
• Komentar
• Prognozy walutowe i giełdo
• "To mnie dziwi" – absurdy przedstawiane przez gości programu.
• W każdym programie goszczą ekonomiści, analitycy i niezależni eksperci.

Przechód (województwo opolskie)

W latach 1975-1998 teren zabudowany położona była w województwie opolskim.

Przysiółkiem wsi jest Smolarnia.

Opis

Wieś zaliczana jest do ulicówek, z zagrodami po obu stronach ulicy, z przysiółkami i niwowym układem pól. Obszar zajmowany przez wieś jest w większości równinny, z niewielkimi wzniesieniami, które posiadają zwyczajowe nazwy np.: Górka Sowińska, Górka Balzerowa i Góra Czarownic. Przechód podzielony jest umownie i zgodnie z tradycją na dzielnice, a ich nazwy

Ochotnicza Straż Pożarna w Przechodzie, wraz z pozostałymi organizacjami i mieszkańcami wsi jest organizatorem Międzynarodowego Turnieju Piłki Prądowej – Wasserball, imprezy która została na stałe wpisana do kalendarza imprez województwa opolskiego. Coroczny turniej odbywa się w ostatni weekend lipca.

W latach 1950–1970 liczba mieszkańców utrzymywała się w granicach około 1450 – 1500. Obecnie miejscowość zamieszkuje około 800 osób.

Nazwa

Nazwa miejscowości wywodzi się od słowa przechód – przejście, także późniejsza niemiecka Waldfurt – przejście leśne. Tak więc nazwa ma ścisły związek z położeniem miejscowoś

.

Historia

W źródłach pisanych miejscowość wzmiankowana jest po raz pierwszy, w sporządzonym w latach 1303–1306, za czasów biskupa Henryka z Wierzbna, spisie uposażeń diecezji wrocławskiej w archidiakonacie opolskim, znanym jako Rejestr Ujazdu (łac. Registrum Wyasdense). W latach nieco późniejszych w jednym z dokumentów z 1333 roku, jako świadek występuje „Albert, pleban in Prechod”, o Przechodzie wspomina również „Die Rechnung…” – rejestr świętopietrza w archidiakonacie opolskim z 1447 roku. Historia wsi sięga jednak co najmniej początków XIII wieku, wiemy o tym z XVII-wiecznego przekazu podającego informację o budowie w miejscowości pierwszego kościoła w 1279 roku, zatem lokacja wsi musiała nastąpić w okresie nieco wcześniejszym. Budowy następnych drewnianych świątyń odnotowano kolejno w 1447 oraz 1518 roku a w 1779 zbudowano istniejący do dziś murowany kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela.

Przechód od początków swego istnienia był wsią kościelną, usytuowaną na granicy ziemi niemodlińskiej i prudnickiej, sąsiadując z lasami chrzelickimi od wschodniej strony. Ludność wsi od średniowiecznych czasów trudniła się m.in. rolnictwem, hodowlą, wyrębem lasów oraz przemysłem leśnym, głównie wytwarzaniem smoły w procesie destylacji rozkładowej drewna, a także wytwarzaniem węgla drzewnego. Społeczność w większości była polska. W praktykach religijnych panował język polski.

W drugiej połowie wieku XVIII – kościelna wieś Przechód zostaje włączona w skład chrzelickich dóbr królewskich.

W 1784 roku w miejscowości działała szkoła początkowa, prowadzona przez miejscową parafię katolicką. W tym czasie wieś zamieszkiwało 26 chłopów pełnorolnych (kmiecie) oraz 10 chłopów małorolnych (zagrodnicy) i chałupników, w miejscowości funkcjonował także młyn.

Według danych z roku 1843 miejscowość zamieszkiwało 497 osób, zajmując 42 domy. Wieś nadal należała do dóbr chrzelickich. W tym czasie do istniejącej tu szkoły uczęszczały dzieci także z Borku i Ligoty Fyrlądzkiej (część obecnej Kuźnicy Ligockiej), dzieci uczone były przez dwóch nauczycieli. Wówczas we wsi znajdowały się: dwa młyny wodne, gospoda oraz królewska podleśniczówka. Było tu też czterech rzemieślników, dwóch handlarzy bydła i lnu. Duży wpływ na rozwój miejscowości w owym czasie, miały prowadzone prace melioracyjne, których wynikiem było nawodnienie znacznych obszarów w okolicach Przechodu wodami Ścinawy Niemodlińskiej. Wzrosła wtedy liczba mieszkańców, utrzymujących się z rolnictwa.

W 1861 roku wieś posiadała 5 budynków publicznych, 623 osób zajmowało 94 budynki mieszkalne. Były również budynki rzemieślnicze i wiele budynków gospodarczych. Miejscowość posiadała wte

Na przełomie XIX i XX wieku liczba ludności Przechodu nadal systematycznie rosła. W roku 1883 żyło tu 824 mieszkańców, a w roku 1910 już 1671. W okresie międzywojennym wzrost liczby mieszkańców został przyhamowany z powodu emigracji zarobkowej.

W 1945 roku Przechód został zdobyty przez wojska 1 Frontu Ukraińskiego, w trakcie operacji opolskiej. Miejscowość była wyludniona, większość mieszkańców została ewakuowana lub uciekła. Do maja 1945 r. w Przechodzie władzę sprawowała radziecka komendantura a później polska administracja państwowa. .

Zabytki

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są:

• kościół par. pw. św. Jana Chrzciciela, z 1793 r., wypisany z księgi rejestru
• ogrodzenie z bramą, wypisane z księgi rejestru
• plebania, z poł. XVIII w., 1864 r.
• kaplica, z k. XVIII w.

Zobacz też

• Przechód

Bibliografia

• Kloch Bogd
• Bildband Kreis Falkenberg in Oberschlesien, Druckhaus Goldammer, Scheinfeld/Mfr., 1982.
• Heimatbuch des Kreises Falkenberg in Oberschlesien, Heimatverein Kreises Falkenberg O/S, Peine, 1971.
• Heimatkalender des Kreises Falkenberg, Dru
• Janina Doms
• Weltzel August
• Plan odnowy miejscowości Przechód na lata 2007 – 2013

Leila Denmark

Biogram

Wczesne lata

Urodziła się jak trzecie spośród dwanaściorga czereda burmistrza miasta Brama, Ellerbee Daughtry’ja a Alice Cornelii spośród d. Hendrix. Wychowywała się na farmie rodziców. W 1922 uzyskała bakalaureat w Tift College w Forsyth (Georgia) a podjęła pracę nauczycielki w Acworth (Georgia). Lada dzień zbyt namową przyjaciela spośród dzieciństwa, Johna Eustace’i Denmarka, podjęła szkoła główna medyczne w Gremium Medycznym w Augusta. Dyplom lekarza uzyskała w czerwcu 1928 (jako trzecia w historii tej uczelni kobieta) i kilka dni później wyszła za mąż za Denmarka.

Kariera medyczna

Młodzi małżonkowie osiedlili się w Atlancie, gdzie Leila pracowała początkowo w Grady Hospital, a następnie dziecięcym Egleston Hospital. Od 1931 prowadziła prywatną praktykę. W 1932 zajmowała się epidemią krztuśca, w wyniku której w Georgii zmarło 75 osób. Badania Denmark, dzięki którym udało się jej wyleczyć m.in. własną córkę, Mary Alice (ur. 1930), pozwoliły na wyprodukowanie szczepionki przeciwko pałeczce krztuśca (Bordetella pertussis). Rezultaty swoich badań opisała na łamach pisma "American Journal of Diseases of Children" (Studies in Whooping Cou

W 1945 przeniosła się do Sandy Springs, gdzie nadal prowadziła praktykę pediatryczną.

W 1971 opublikowała książkę Every Child Should Have a Chance (wielokrotnie później wznawianą). Zawarła w niej swoją filozofię postępowania z dziećmi, m.in. jako jedna z pierwszych lekarzy zwróciła uwagę na szkodliwość palenia tytoniu w obecności dzieci. Krytykowała również przyjmowanie narkotyków oraz picie kawy i alkoholu przez kobiety w ciąży. Za niezdrowe uznawała picie mleka krowiego jak również soków, które zalecała zastępować owocami.

Była wielokrotnie nagradzana. M.in. w 1953 otrzymała w Atlancie tytuł "Kobiety roku", a w 2000 honorowy doktorat Emory University.

Jej mąż, z zawodu bankier, zmarł w 1990 w wieku 91 lat.

Lata późniejsze

W wieku 87 lat zamierzała przejść na emeryturę i przeniosła się do Alpharetta, ale w rezultacie nadal leczyła. Dopiero w maju 2001 zrezygnowała z pracy ze względu na kłopoty ze wzrokiem. Mając 103 lata, była najstarszym praktykującym lekarzem na świecie.

W dniu 100. urodzin w 1998 odmówiła zjedzenia tortu ze względu na wysoką zawartość cukru. Podobna sytuacja miała miejsce w dniu 103. urodzin. Wtedy to powiedziała, że od 70 lat nie je produktów z zawartością cukrów prostych (z wyjątkiem cukrów naturalnych, zawartych w owocach). Wkrótce potem napisała kolejną książkę, wydaną w 2002, zatytułowaną: Dr. Denmark Said It! • Advice for Mothers from America’s Most Experienced Pediatrician.

W wieku 106 lat przeprowadziła się do Athens, aby zamieszkać ze swoją jedyną córką, Mary Hutcherson. 1 lutego 2008 świętowała swoje 110. urodziny jako jedna z nielicznych osób, znanych nie tylko z sędziwego wieku. Według córki stan zdrowia matki znacznie pogorszył się jesienią 2008, ale następnie uległ poprawie. Oprócz córki, Denmark miała również dwóch wnuków: Stevena i Jamesa oraz dwóch prawnuków: Jake’a i Haydena.

Śmierć

Zmarła z przyczyn naturalnych w swoim domu w Athens dwa miesiące po ukończeniu 114 lat, 1 kwietnia 2012, będąc w chwili śmierci 76. najstarszą kobietą w historii, oraz 83. najstarszą osobą w ogóle. Była także najstarszą osobą w historii znaną nie tylko z racji sędziwego wieku.

Długowieczność

Długowieczność w wypadku Leili Denmark nie była dziedziczna. Zarówno ojciec jak i matka zmarli przed ukończeniem 65 lat. Wielu z jej dalszych krewnych zmarło na choroby serca w młodym wieku.

Rekordy

• 27 listopada 2011 – w wieku 113 lat i 299 dni weszła do listy 100 najstarszych ludzi w historii
• 1 lutego 2012 – została pierwszą sławną osobą (znaną nie tylko z racji sędziwego wieku), która dożyła 114 lat

Marcinków (województwo dolnośląskie)

Marcinków (niem. Martinsberg) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Historia

Marcinków był dawną wsią gwarecką. W dokumentach z 1344 r. wymienia się ją pod nazwą Mertetindorf, a w 1465 r. jako Merbotindorf (czyli Nierobocin), co sugeruje, że była zwolniona od pańszczyzny. Wiadomo jednak, że już wtedy zaprzestano tu wydobycia srebra. W XV w. wytapiano tu także szkło.

W 1481 r. rodzina Gregor otrzymała z rąk Henryka Starszego Podiebradowicza teren wsi wraz z prawem do poszukiwania i wydobycia rud. W XVI w. znacznie wzrosło tu wydobycie galeny. We wsi w 1598 r. stanął kościół pw. św. Marcina, pełniący rolę kościoła cmentarnego. Rozwój gospodarczy przerwany jednak został przez wojnę trzydziestoletnią, która w 1623 r. zniszczyła także kościół. Ożywienie gospodarcze nastąpiło dopiero w XVIII w. wraz z przejęciem okolicznych ziem przez ród Wallisów. W 1701 r. odbudowano kościół.

Kolejną próbą wznowienia działalności górniczej było otwarcie w 1749 r. kopalni (Zum reichen Segen) a w 1755 r. huty (Friedrichs Silberhütte) przez spółkę kpt. von Zerbst i radcy podatkowego Menceliusa. Prace górnicze zeszły do głębokości 25 m. Przerwane zostały w roku 1784, po czym teren wsi został podzielony na trzy części własnościowe. Jeszcze jedną nieudaną próbę reaktywacji górnictwa podjęto w 1855 r.

Współczesność

Po 1945 r. Marcinków został zasiedlony przez niewielką grupę Polaków, jednak z biegiem lat pustoszał i popadał w ruinę. W latach 50. prowadzono tu prace poszukiwawcze rud uranu. Znaleziono niewielkie okruszcowania, których eksploatacja okazała się nieopłacalna na skalę przemysłową.

Obecnie wieś liczy zaledwie kilka zamieszkanych domów. Mimo bardzo dobrych walorów krajobrazowych wieś nie rozwija się, a działalność rolnicza prowadzona jest na znikomą skalę. Barokowy kościół został zrujnowany, a cenne elementy starej kamieniarki stają się łupem złodziei dzieł sztuki.

Turystyka

Przez wieś przechodzi żółty szlak turystyczny z Romanowa do przełęczy Puchaczówka. Ponad wsią wznosi się szczyt Skowroniej Góry z bardzo dobrą panoramą na całą wschodnią część ziemi kłodzkiej.

Izdebki (województwo podkarpackie)

Izdebki – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie brzozowskim, w gminie Nozdrzec, ponad potokiem Magierką dopływem Sanu.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

Historia

Wieś założona na prawie niemieckim w I połowie XV wieku. W 1436, miejscowość składająca się z dwóch osad Izbica i Izdebka, wchodziła w skład dóbr dynowskich, których właścicielem była Małgorzata z Kmitów Mościcowa. W 1436 – Jan Goligyan w imieniu żony Małgorzaty wystąpił do sądu grodzkiego w Sanoku przeciw Mikołajowi Kmicie kasztelanowi przemyskiemu, który zajął gwałtem dobra ojczyste Małgorzaty Goligyan, przypadłe jej po bracie zm. Janie Kmicie i jego dzieciach z Raciborza, tj. zamek Sobień z wsiami doń należącymi Olszanica, Myczkowce, Rajskie i Izdebki oraz inne. Spór ten trwał do 1441, aż gdy doszło do ugody między Małgorzatą a jej stryjem Mikołajem Kmitą z Wiśnicza, kasztelanem przemyskim. Małgorzata była wtedy żoną Mościca z Wielkiego Koźmina. Odstąpiła Mikołajowi i jego synom zamek Sobień z wsiami do niego należącymi jak Huzele, Myczkowce, Uherce i Izdebki inne.

Nazwa wsi zmieniała się: w 1440 nazywa się Gysdbycza, Isdbycza, w 1460 – Iszdebky, a w 1468 – Hystepky, Istepka. W 1593 Katarzyna Wapowska z Maciejowskich – wdowa po Andrzeju Wapowskim właścicielu Dynowa wykupiła cerkiew i przeznaczyła na kościół. W 1593 założona została parafia rzymskokatolicka, a w 1601 wybudowano drewniany kościół, który przetrwał do 1919. W miejscu rozebranego drewnianego kościoła, wybudowano obecny murowany, neogotycki, kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Panny Marii i św. św. Piotra i Pawła. Kościół został konsekrowany w 1931. Wyposażenie kościoła stanowi część urządzeń starego drewnianego kościoła, np. późnobarokowy, osiemnastowieczny ołtarz główny. Malowany na desce obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w ołtarzu głównym przeniesiono z cerkwi greckokatolickiej. Obrazy w ołtarzach bocznych przeniesione z kościoła Kapucynów w Bliznem. Parafia należy do dekanatu Brzozów.

Zabytki

• neogotycki kościół z lat 1906-1931
• dwór Bukowskich, później Potockich, z drugiej połowy XIX wieku
• spichlerz dworski z przełomu XVII i XIX wieku w otoczeniu parku,

Osoby związane z Izdebkami

• Michał Fijałka – ur. w Izdebkach 5 października 1915, oficer AK, cichociemny, (ps. Kawa, Wieśniak, Sokół)
• Augustyn Baran – prozaik
• Jan Kazimierz Kamieniecki h. Pilawa (1785– po 1833) – pułk. napoleoński, adiutant ks. Józefa Poniatowskiego bohater bitwy pod Raszynem (przedostał się w pojedynkę przez linię frontu i dotarł do kwatery głównej Napoleona). Ostatnie lata życia spędził w Izdebkach. Na cmentarzu w Izdebkach znajduje się jego grób.

Dodatkowe informacje

1 czerwca 2008 w Izdebkach został wybudowany pierwszy w Polsce kompleks sportowy w ramach rządowego programu Orlik 2012. Znajduje się tutaj boisko do piłki nożnej ze sztuczną nawierzchnią, boisko do siatkówki i koszykówki, a także niewielkie zaplecze szatniowe.

Rotawirusy

Rotawirusy (łac. przyrzeczenie = niedaleko) – gromada wirusów należących aż do rodziny reowirusów” (Reoviridae)”, będącą najczęstszą przyczyną biegunki między niemowląt a czereda. Bez mała każde członek rodu na świecie w wieku 5 lat, ponad co bynajmniej jedną infekcję spowodowaną na mocy rotawirusy. Humanistyczny system wytwarza solidność po każdej infekcji wywołanej tą grupą wirusów, ergo zakażenia rotawirusowe są rzadkie obok dorosłych. Wyróżnia się piątka głównych grup tego wiru

Wirus przenosi się drogą pokarmową, powoduje wymioty dodatkowo biegunkę a jest najczęstszą przyczyną ostrej biegunki obok czereda. Atakuje a niszczy enterocyty wyściełające jelito cienkie, powodując wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego (cyklicznie nazywane "grypą żołądkową", blisko, iż nie ma związku spośród grypą). Pomimo to, że od odkrycia rotawirusów minęło prawie 40 lat, i są powodem prawie 50% przypadków hospitalizacji niemowląt i dzieci z powodu biegunki, , nie są one dobrze znane, szczególnie w krajach rozwijających się. Rotawirusy, oprócz ludzi atakują również zwierzęta i są czynnikiem chorobotwórczym dla zwierząt gospodarskich.

Choroba spowodowana rotawirusami jest łatwa do leczenia, ale mimo to, na całym świecie, ponad 450 000 dzieci poniżej 5. roku życia ginie co roku z powodu infekcji rotawirusami, a ponad 2 miliony jest poważnie chora. Większość z nich pochodzi z krajów rozwijających się. Przed wprowadzeniem programu szczepień przeciwko rotawirusom w Stanach Zjednoczonych, co roku wirus ten powodował około 2,7 miliona przypadków ciężkiej biegunki u dzieci, z czego 60 000 musiało być hospitalizowane, oraz około 37 przypadków śmiertelnych. Kampanie walczące o zmniejszenie zachorowań na rotawirusy i ich skutków, promują szczepionki przeciw rotawirusom dla dzieci zdrowych, oraz doustne uzupełnianie płynów ustrojowych (ang. oral rehydration therapy) dla dzieci już zarażonych. W krajach, w których szczepienia przeciwko rotawirusom zostały wprowadzone do kalendarza szczepień, zauważa się spadek występowania infekcji spowodowanych tym wirusem.

Rotawirusy człowieka, jako przyczynę choroby występującej u ludzi, zidentyfikowała w 1973 roku Ruth Bishop z Australii podczas badań elektronomikroskopowych bioptatu dwunastnicy i kału dzieci chorych na biegunkę.

Objawy

Wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego wywołane przez rotawirusy charakteryzuje się wymiotami, wodnistą biegunką oraz niską gorączką; może przybierać formę bezobjawową, łagodną i ostrą. Czasem może dojść do czasowej nietolerancji laktozy oraz do do przejściowego zaburzenia funkcji wątroby (wzrost aktywności transaminazAspAT i AlAT).

U połowy chorych typowym objawom towarzyszy infekcja dróg oddechowych. Czas inkubacji, od momentu przedostania się wirusa do organizmu, do pojawienia się pierwszych objawów, wynosi około dwóch dni. Pierwszym objawem są zwykle wymioty poprzedzone biegunką trwającą od czterech do ośmiu dni. Bardzo częstym i niebezpiecznym stanem towarzyszącym infekcji rotawirusowej jest odwodnienie, które jest główną przyczyną przypadków śmiertelnych spowodowanych rotawirusami.

Infekcje spowodowane przez rotawirus typu A mogą pojawiać się przez całe życie. Pierwsza infekcja powoduje objawy, lecz potem organizm wytwarza odporność, i każde kolejne infekcje zazwyczaj przechodzą bezobjawowo lub bardzo łagodnie. W rezultacie, najwięcej infekcji rotawirusowych z objawami występuje u dzieci poniżej 2 lat, i liczba ta stopniowo zmniejsza się aż do wieku 45 lat. Infekcje u niemowląt choć częste, zwykle przechodzą bezobjawowo lub w łagodnej postaci. Najpoważniejsze dolegliwości występują u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 2 lat, osób w podeszłym wieku, oraz u ludzi cierpiących na niedobór odporności. Większość dorosłych nie jest podatna na infekcje rotawirusowe dzięki odporności nabytej w dzieciństwie, dlatego większość biegunek u dorosłych jest spowodowana patogenem innym niż rotawirusy. Infekcje bezobjawowe występujące u dorosłych nie są obojętne, ponieważ przyczyniają się do rozpowszechniania się wirusa pośród ludzi.

Mimo że ostra biegunka i brak uzupełniania płynów i elektrolitów może doprowadzić do śmierci, to w większości przypadków następuje całkowity powrót do zdrowia.

Rozpoznanie

Diagnozę infekcji rotawirusowej zwykle poprzedza rozpoznanie grypy żołądkowej powodującej biegunkę. Większość dzieci przyjętych do szpitala z powodu grypy żołądkowej jest poddawana badaniu na obecność rotawirusa typu A. Wykrycie rotawirusów typu A polega na wykryciu antygenów i odbywa się poprzez badanie kału chorego, przy pomocy testu immunoenzymatycznego. Na rynku farmaceutycznym istnieje również cała gama czułych testów, pozwalających na wykrycie wszystkich odmian rotawirusa A. Wśród innych metod wykrywania rotawirusów są także badanie kału mikroskopem elektronowym, oraz PCR, które często są wykorzystywane do badań naukowych. Do wykrywania i rozpoznawania wszystkich trzech grup rotawirusów ludzkich i ich wariacji, wykorzystuje się PCR z odwrotną transkryptazą.

Źródła zakażenia

Rotawirusy są przenoszone drogą pokarmową. Zasadnicze znaczenie w przenoszeniu choroby mają ręce. Do zakażenia dochodzi głównie poprzez spożycie pokarmu zanieczyszczonego kałem osoby chorej. Również woda zanieczyszczona rotawirusami może być przyczyną zachorowań. Źródłem zakażenia mogą być produkty, które nie wymagają obróbki cieplnej, takie jak sałatki, owoce, czy przystawki. Rotawirusy są całkiem trwałe w środowisku. Pomiary sanitarne stosowane dla bakterii i pasożytów w przypadku rotawirusów są nieefektywne, tak samo notuje się przypadki zakażeń w krajach o wysokim i niskim standardzie życia. Nie ma zadowalających metod analizy skażonej żywności, mimo że możliwe jest zastosowanie metod laboratoryjnych wykrywania wirusa w wodzie czy żywności przy wykorzystaniu reakcji odwrotnej transkrypcji łańcucha polimerazy RT-PCR.

Przebycie zakażenia rotawirusem powoduje powstanie w błonie śluzowej przewodu pokarmowego swoistych przeciwciał klasy IgA. Przeciwciała te chronią przed ponownym zakażeniem tym samym typem serologicznym wirusa. Możliwe są jednak zachorowania powtórne spowodowane innymi typami wirusa. Zachorowania te mają łagodniejszy przebieg. Przeciwciała obecne w surowicy nie pełnią funkcji ochronnych, dowodzą jedynie przebytego zakażenia.

Rotawirusowe zapalenie żołądkowo-jelitowe może przyjmować postać od bezobjawowej przez łagodną do ostrej postaci z objawami wymiotów, wodnistej biegunki i słabej gorączki. Zakaźną dawkę stanowi już 10-100 wirusów. Ponieważ osoba z biegunką rotawirusową często wydala dużą ilość wirusów, (108-1010/ml kału), dawka zakaźna może być z łatwością przenoszona przez skażone ręce, przedmioty lub naczynia. Dobrze udokumentowano przenoszenie wirusa po ustąpieniu objawów, jak również przez drogi oddechowe, co może odgrywać znaczącą rolę w szerzeniu się choroby. Nie stwierdzono trwałego nosicielstwa.

Rotawirus grupy A występuje na całym globie. To główna przyczyna ostrej biegunki u niemowląt i dzieci (20% przypadków), około połowa wymaga hospitalizacji. Prawie każde dziecko do lat 5 było zakażone rotawirusem. W Stanach Zjednoczonych każdego roku notuje się ponad 3 miliony przypadków zakażeń "rotavirus gastroenteritis". W strefie umiarkowanej do infekcji dochodzi głównie zimą, a w tropikach przez cały rok. Liczba przypadków związana z zakażoną żywnością nie jest znana.

Rotawirus grupy B, zwany także rotawirusową gorączką dorosłych lub ADRV, przyczynił się do kilku poważnych epidemii biegunki, która dotknęła tysiące ludzi w Chinach w różnym wieku.

Rotawirus grupy C związany jest z rzadkimi przypadkami biegunki u dzieci w wielu krajach. Pierwsze przypadki zanotowano w Japonii i Anglii.

Struktura wirusa

Rotawirusy posiadają genom składający się z 11 segmentów dwuniciowego RNA otoczonego charakterystycznym trzywarstwowym kapsydem. Pierwsza warstwa jest uformowana z białka VP2, kopii białek VP1 i VP3. Kolejna warstwa utworzona jest przez białko VP6. Skrajna warstwa płaszcza białkowego jest złożona z glikoproteiny VP7 i białka VP4. Są rozmiarów 100 nm i posiadają gęstość pławną 1,36 g/ml w CsCl. Są oporne na zamrażanie oraz inkubację przez godzinę w temp. 56 °C. Zakaźność wirusów zmniejsza alkohol etylowy i podchloryn sodu.

Leczenie i zapobieganie

Swoistego leczenia zakażeń rotawirusowych nie ma. W łagodnej postaci wystarczy doustne uzupełnianie płynów. Małe dzieci oraz osoby z upośledzoną odpornością wymagają na ogół hospitalizacji i dożylnego podawania płynów i elektrolitów. W leczeniu choroby pomaga także spożywanie jogurtu. Obecnie jedynym sposobem zapobiegania zakażeniom wywołanym przez rotawirusy jest przestrzeganie higieny (staranne mycie rąk, odkażanie muszli sedesu i nocników preparatami zawierającymi podchloryn sodu, stosowanie pieluszek jednorazowych lub wielorazowych wygotowywanych).

Szczepionki

W 2006 roku wprowadzono dwie szczepionki przeciwko infekcji rotawirusowej, dla których badania wykazały, że są bezpieczne i skuteczne w leczeniu dzieci: Rotarix firmy GlaxoSmithKline i RotaTeq firmy Merck. Obie są przyjmowane doustnie; zawierają nieaktywny wirus. Podawane powinny być pomiędzy 6 a 24 tygodniem życia niemowlęcia. Wcześniejsza szczepionka, Rotashield firmy Wyeth-Ayerst, wypuszczona na rynek w końcu lat 90., po kilku poważnych przypadkach skutków ubocznych została wycofana. Pomimo rzadkich komplikacji, szersze wprowadzenie szczepionki Rotashield mogłoby ochronić przed dolegliwościami wiele dzieci, szczególnie w krajach rozwijających się, jednak w Stanach Zjednoczonych szczepionkę uznano za niebezpieczną i nie do zaakceptowania.

Ludwig Tieck

Johann Ludwig Tieck (ur. 31 maja 1773 r. w Berlinie, zm. 28 kwietnia 1853 r. ibidem) – liryk, dramatopisarz, epik, nowelista, bajkopisarz, translator dodatkowo recenzent, jedność spośród najwybitniejszych przedstawicieli wczesnego romantyzmu w Niemczech. Był dodatkowo wydawcą a doradcą teatralnym w Berlinie a Dreźnie. Publikował podobnie jak poniżej pseudonimem Peter Lebrecht dodatkowo Gottlieb Farber. Harcerz romantyzmu w teatrze, po największej części na krzyż poświęcone jemu prace Friedricha Schlegla, teoretyka wczesnego romantyzmu, wywarł autorytet na całą tę epokę. W późniejszym okresie swojej twórczości zbliżył się aż do realizmu.

W 1797 r. Tieck wydał udramatyzowaną bajanie ludową Kot w butach: bajkę dla dzieci w 3 aktach, z intermedium, prologiem i epilogiem. Autor powołuje w Kocie w butach, jako pierwszy w historii na taką skalę, wątki autotematyczne, metateatralne. Tieck powołuje rzeczywistość w teatrze, która podlega od razu zniszczeniu. W świecie przedstawionym pomieszczono dwie strony aktu teatralnego- bohaterów sztuki, jej twórców (Poeta- autor) i odbiorców. Dzieło Tiecka to pierwszy dramat oparty na grze iluzji i antyiluzji, tworzenia i niszczenia, których akt staje w centrum uwagi razem z osobą twórcy i demaskatora zarazem. Poprzez parabazę, wykroczenie poza świat przedstawiony dzięki obecności chóru (nie bez powodu Tiecka nazywa się romantycznym Arystofanesem; chór spełniający podobną rolę jest obecny w pojedynku Ajschylosa z Eurypidesem w Żabach), autor zwraca się bezpośrednio do widowni, dokonuje deziluzji. W tej udramatyzowanej wersji baśń ludowa o Kocie w butach zostaje rozbudowana o wątek króla i księżniczki. Ludwig Tieck powołuje świat, pokazuje teatr i go komentuje. W wydanych w tym samym roku Fragmentach krytycznych Fryderyk Schlegel teoretyzuje o tym, co zrobił Tieck. Nazwał to zjawisko ironią romantyczną, a akt kreacji rzeczywistości i osobę kreatora, a nie samą rzeczywistość, ustawia w centrum nowej estetyki romantycznej.

Życie

Młodość, studia i pierwsze sukcesy

Ludwig Tieck urodził się 31 maja 1773, dorastał w Berlinie razem z młodszym rodzeństwem, bratem Friedrichem i siostrą Sophie. Od 1782 roku uczęszczał do gimnazjum w Berlinie (Friedrich-Werdersche Gymnasium), pod przewodnictwem Friedricha Gedika, gdzie nawiązał bliską znajomość z Wilhelmem Heinrichem Wackenroderem. Studiował historię, filologię, oraz starożytną i nowożytną literaturę w Halle (1792), Getyndze (1792/1793, 1793/1794), oraz w Erlangen (1793, tu razem z Wackenroderem). Właściwym celem studiów było uzyskanie wykształcenia potrzebnego do zostania wolnym pisarzem, już wtedy zajmował się on szczegółowo Szekspirem. W czasie studiów w Erlangen podejmował wraz z Wackenroderem wyprawy do Norymbergi, także w regiony Szwajcarii Frankońskiej, aż po Smreczany, jak również do barokowego zamku Weissenstein w Pommersfelden, przeżycia z tych wypraw uwieczniał później w jego znanych opisach podróżniczych.

Pierwsze prace poetyckie pisał w Berlinie, jeszcze zanim podjął studia. Przerwał je w 1794 i powrócił do Berlina (do 1799). Literatura rozrywkowa i literackie eksperymenty w duchu późnego oświecenia opublikował on w zbiorze Straussfedern (od 1795), jego sztuki pisane prozą były częściowo wynikiem wspólnych prac z jego siostrą Sophie.

Ukazały się jego pierwsze powieści i opowiadania takie j

Pod koniec roku 1797 Tieck spotkał po raz pierwszy Friedricha Schlegela. Po poślubieniu w 1798 roku w Hamburgu córki kaznodziei (Juliusa Alberti), przebywał on w latach 1799-1800 w Jenie, gdzie zawarł przyjacielskie stosunki z braćmi Schlegel, Novalisem, Brentano, Fichte i Schellingiem. Do wczesnego romantyzmu zaliczani byli w tym okresie także August i Friedrich Schlegel. Dla teorii rozwijanych przez Schlegela Tieck dostarczał literackich przykładów (i na odwrót). Poznał także Goethego i Schillera. W 1801 zamieszkał razem z Friedrichem von Schlegelem w Dreźnie. Miał swój udział w tworzeniu pism Wackenrodera.

W Cybince

W 1801 Tieck przeniósł się z jego rodziną do Cybinki, na wschód od Frankfurtu nad Odrą, na posiadłość jego starego znajomego Burgsdorffa, który to zaprosił pisarza. Ten mieszkał tam, z przerwami, aż do 1819 roku.

Przebywał on po części w Berlinie, po części na hrabiowskiej posiadłości w Cybince pod Frankfurtem, skąd powrócił po podróży do Włoch, która miała na celu studiowanie przechowywanych w Watykanie staroniemieckich rękopisów. W tym czasie pojawiły się ”Prinz Zerbino, oder die Reise nach dem guten Geschmack ”(1799), Franz Sternbalds Wanderungen (Berlin 1798),powieść wychwalająca staroniemiecką sztukę, przy której swój koncepcyjny wkład miał jego przyjaciel Wackenroder oraz Romantische Dichtungen (Jena 1799-1800, 2 tomy.) wraz z tragedią Leben und Tod der heil. Genoveva (Berlin 1820), jak również spisaną podług księgi ludowej komedią Kaiser Octavianus. W tych utworach autor otwarcie zwracał się w kierunku romantyzmu.

Poza tym opublikował on tłumaczenia Don Quijota Cervantesa oraz przekłady kilku przypisywanych Szekspirowi sztuk pt. Altenglisches Theater (1811), także opracowanie utworu Frauendienst Ulricha von Lichtensteina (1812), jak i wybór sztuk dramatycznych Rosenplüta, Hansa Sachsa, Ayrera, Gryphiusa oraz Lohensteina ("Deutsches Theater", Berlin 1817, 2 tomy). Wydał także zbiór wcześniejszych bajek i sztuk teatralnych pt. Phantasus, rozszerzony o nowe opowiadania oraz sztukę Fortunat, które ponownie wzbudziły zainteresowanie niemieckiej publiczności osobą Tiecka. I tak w rzeczy samej bajki i opowiadania takie jak Der getreue Eckart, die Elfen, Der Pokal, Jasnowłosy Eckbert (Der blonde Eckbert), dzięki swym formalnym zaletom utrzymywały przez długi okres ich poetycką rangę. Czas wojny w 1813 pisarz spędził w Pradze. Po nastaniu pokoju podróżował do Londynu i Paryża, głównie w celach służących sporządzeniu obszernego dzieła o Szekspirze, którego jednak nigdy nie ukończył.

W Dreźnie

1819-1841 Tieck mieszkał w Dreźnie. Pomimo przeciwieństwa, gdzie dystynkcja Tiecka stała naprzeciw trywialności drezdeńskiej beletrystyki, udało mu się głównie dzięki jego co wieczór organizowanym dramatycznym wykładom, które stały się znane w całych Niemczech, zebrać wokół siebie krąg ludzi, który całkowicie uznawał jego poglądy na sztukę.

Jako dramaturg teatru zyskał on zwłaszcza w 1820 roku znaczącą efektywność, która często była nadszarpywana przez intrygi i kłamstwa trywialnych opozycyjnych stronnictw. Jako pisarz posługiwał on się od czasu zamieszkania w Dreźnie prawie wyłącznie formą noweli. Ich cały zbiór (1852-54, 12 tomów) ukazywał jego wielki talent pisarski. Wydawał dzieła sztuki, w których prawdziwie literackie zadania rozwiązywał za pomocą czysto poetyckich środków, wieloma innymi utworami torował on natomiast drogę nowelistyce, w której epickie elementy całkiem się wycofują, a opowiadanie staje się tylko środkiem do przedstawienia konkretnych stanowisk oraz rezultatów edukacyjnych. Do najważniejszych dzieł z pierwszej kategorii zalicza się Die Gemalde, Die Reisenden, Der Alte vom Berge, Die Gesellschaft auf dem Lande, Die Verlobung, Musikalische Leiden und Freuden, Des Lebens Überfluß i inne.

Pośród dzieł historycznych w kategoriach trwałego znaczenia rozważane są takie pozycje jak Der griechische Kaiser, Der Tod des Dichters i przede wszystkim niedokończony utwór Aufruhr in den Cevennen. W jego wszystkich nowelach imponujący jest nie tylko prosty wdzięk opisu literackiego, ale także różnorodność żywych i typowych charakterów, czy też głębia poetyckiej idei. Także w prozaicznych nowelach Tieck pokazuje swoje mistrzostwo relacji literackiej. Jego ostatnie większe dzieło to Vittoria Accorombona (1840), powstałe pod wpływem francuskiego romantyzmu, pozostawiające jednak mimo szerokiej okazałości barw w większości niekorzystne wrażenie.

Także pozostała literacka aktywność Tiecka była inspirowana czasem spędzonym w Dreźnie. W 1826 roku przejął on wydanie i dokończenie zapoczątkowanego przez A. W. v. Schlegela tłumaczenia Szekspira, oraz wydał pozostałe pisma Heinricha von Kleista (Berlin, 1821), po których pojawiły się dzieła zebrane tego samego autora. Dzieła takie jak Die Insel Felsenburg Johanna Gottfrieda Schnabela (Wrocław 1827), zbiór pism Lenza czy też szekspirowskie dzieła zostały wzbogacone przedmowami oraz rozprawami o trwałym znaczeniu i wartości. Z dramatyczno-krytycznej działalności wynikło pojawienie się zbioru pt. Dramaturgischen Blatter.

W Berlinie

W 1841 roku król Fryderyk Wilhelm IV Pruski wezwał pisarza do Berlina, gdzie ten w wyniku złego stanu zdrowia oraz z powodu śmierci jego najbliższych osób, żył w osamotnieniu życiem wprawdzie zaszczytnym i beztroskim, ale w gruncie rzeczy zrezygnowanym i zmarł 28 kwietnia 1853 roku. Jego Pisma krytyczne pojawiły się w dwóch tomach w 1848 roku. Sprzeczna natura Tiecka może być wyjaśniana nie tylko przez niejednolitość jego wykształcenia, w którym wzajemnie zwalczały się osiemnastowieczny racjonalizm z mistycznym romantyzmem, ale także poprzez elementy improwizatorskie, oraz te zależne od przypadkowych momentów związanych z jego talentem, co rzadko kiedy prowadziło do wykształcenia się dowcipnych i pełnych życia projektów literackich.

Dzieła

Zbiory

• Schriften. Bd. 1-28. Berl
• Werke in vier Banden. Nach dem Text der Schriften von 1828-1854, unter Berücksichtigung der Erstdrucke, hrsg. sowie mit Nachw. u. Anm. vers. von Marianne Thalmann. Bd. 1-4. Münch
• Schriften. In 12 Banden. Hrsg. von Hans P. Balmes, Manfred Frank [u.a.] Frankfurt am Ma

• 1. Jugendwerke / Die Sommernacht / Schriften 1789-1793. Hrsg. von Achim Hölter, 1991 (= Bibliothek deutscher Klassiker. 64)
• 6. Phantasus. 1985 (= Bibliothek deutscher Klassiker. 2)
• 7. Gedichte. Hrsg. von Ruprecht Wimmer, 1995 (= Bibliothek deutscher Klassiker. 124)
• 11. Der junge Tischlermeister / Die Vogelscheuche / Das Alte Buch / Eigensinn und Laune / Schriften 1834-1836. Hrsg. von Uwe Schweikert, 1988 (= Bibliothek deutscher Klassiker. 35)
• 12. Vittoria Accorombona / Des Lebens Überfluss / Waldeinsamkeit / Schriften 1836-1852. Hrsg. von Uwe Schweikert, 1986 (= Bibliothek deutscher Klassiker. 13)

Pojedyncze wydania

• Abdallah. Eine Erzahlung. Berlin, Leipz
• Peter Lebrecht. Eine Geschichte ohne Abentheuerlichkeiten. 2 Bde. Berlin, Leipz
• Die beiden merkwürdigsten Tage aus Siegmunds Leben, 1796.
• William Lovell. 3 Bde. Berlin, Leipz
• Wilhelm Heinrich Wackenroder u. Ludwig Tie
• Die sieben Weiber des Blaubart. Eine wahre Familiengeschichte. Hrsg. von Gottlieb Farber [d.i. Ludwig Tieck]. Istanb
• Volksmahrchen. Hrsg. von Peter Leberecht [d.i. Ludwig Tieck]. 3 Bde. Berl
• Liebesgeschichte der schönen Magelone und des Grafen Peter von Provence, 1797
• Franz Sternbalds Wanderungen. Eine altdeutsche Geschichte. 2 Bde. Berl
• Romantische Dichtungen. 2 Bde. Je
• Prinz Zerbino, oder die Reise nach dem guten Geschmack, gewissermassen eine Fortsetzung des gestiefelten Katers. Ein Spiel in sechs Aufzügen. Je
• Wilhelm Heinrich Wackenrod
• Poetisches Journal. Hrsg. von Ludwig Tieck. Je
• Der Runenberg 1804
• Kaiser Octavianus. Ein Lustspiel in zwei Theilen. Je
• Liebeszauber 1811
• Phantasus. Eine Sammlung von Mahrchen, Erzahlungen, Schauspielem und Novellen. 3 Bde. Berl
• Gedichte. 3 Bde. Dresd
• Novellen. 7 Bde. Dresd
• Dramaturgische Blatter. 2 Bde. Bresl
• Dichterleben. Erster Theil. Novelle, 1825
• Der Aufruhr in den Cevennen. Eine Novelle in vier Abschnitten. Erster und zweiter Abschnitt. Berl
• Der Gelehrte. Novelle, 1827
• Gesammelte Novellen. Vermehrt und verbessert. 14 Bde. Bresl
• Der junge Tischlermeister. Novelle in sieben Abschnitten. 2 Bde. Berl
• Des Lebens Überfluß. Novelle, 1839
• Vittoria Accorombona. Ein Roman in fünf Büchern. 2 Bde. Bresl
• Kritische Schriften. 4 Bde. Leipz
• Gesammelte Novellen. Vollstandige auf’s Neue durchgesehene Ausgabe. 12 Bde. Berl
• Nachgelassene Schriften. Auswahl und Nachlese. Hrsg. von Rudolf Köpke. 2 Bde. Leipz
• Das Buch über Shakespeare. Handschriftliche Aufzeichnungen. Aus seinem Nachlass hrsg. von Henry Lüdeke. Halle a.S.: Niemeyer, 1920 (= Neudrucke deutscher Literaturwerke des 18. und 19. Jahrhunderts. 1).

Listy (wybór)

• Letters of Ludwig Tieck. Hitherto unpublished. 1792-1853. Collected and edited by Edwin H. Zeydel, Percy Matenko and Robert Herndon Fife. New Yo
• Letters to and from Ludwig Tieck and his circle. Unpublished letters from the period of German romanticism, including the unpublished correspondence of Sophie and Ludwig Tieck. Collected and edited by Percy Matenko, Edwin H. Zeydel, Bertha M. Masche. Chapel Hi
• Ludwig Tieck. Hrsg. von Uwe Schweikert. 3 Bde. Münch
• Ludwig Tieck und die Brüder Schlegel. Briefe. Auf d. Grundlage der von Henry Lüdeke besorgten Ed. neu hrsg. u. komm. von Edgar Lohner. Münch

Przekłady (Wybór)

• Cervantes, Don Quixote, 4 Bde., Berlin 1799-1801; Neudruck 1852/53.
• Dzieła Szekspira, wraz August Wilhelm Schlegel, Wolf von Baudissin i jego córką Dorothea Tie
• Altenglisches Theater, 2 Bde., Berlin 1811.

Tieck jako wydawca

• Minnelieder aus dem schwabischen Zeitalter, neu bearbeitet und herausgegeben von Ludewig Tieck, mit Kupfern Berlin 1803
• Novalis
• Maler Müller
• Heinrich von Kleist
• Jakob Michael Reinhold Le
• Karl Wilhelm Ferdinand Solger

Bibliografia

• Nikolaus Deli
• Rudolf Köp
• Fritz Brüggema
• Christian Gneu
• Manfred Fra
• Ralf Sta
• Rosemarie Hell
• Wulf Segebrecht (Hrsg.): Ludwig Tieck. Darmsta
• Johannes P. Ke
• Ernst Ribb
• Gisela Brinker-Gabl
• Klaus Günz
• Ingrid Kreuz
• Peter Wesoll
• Roger Paul
• Roger Paul
• Gerburg Garma
• Dwight A. Kle
• Thomas Ziegn
• Klaus R
• Horst Preisl
• Christoph Brec
• Burkhard Pösch
• Marek Zybu
• Wolfgang Ra
• Mara Nottelmann-Fe
• Christine Har
• Armin Gebhar
• Achim Hölt
• Alexandra Kertz-Welz
• Stefan Scher
• Christian Krepo